“Najbolji dan je dan Arefata”
Prenosi imam Buharija, Allah bio njime zadovoljan, od Ibn Abbasa, radijallahu anhuma, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Nema dana u kojima se učini neko dobro djelo, da su draži Allahu, dž.š., od ovih dana." Rekli su: "O, Božiji Poslaniče, zar i od borbe na Allahovu putu? Reče: "I od borbe na Allahovu putu (džihada), osim čovjeka koji je izašao lično sa svojim imetkom i ništa od toga nije povratio"
Pišu: A.Ishak i P.Ahmedina |
Od imami Ahmeda ,r.a., od Ibn Amra, radijallahu anhuma, prenosi se da je Poslanik, sallallahu alejhi ve selleme, rekao: "Nema dana većih i dražih Allahu, dž.š., u kojima se učini neko dobro djelo kao od ovih deset dana, stoga umnožite u njima donošenje šehadeta (la ilahe illallah), zahvale (el-hamdu lillah) i veličanja (Allahu ekber) Allaha, subhanehu ve teala."
Prenosi se od Ibn Hibbana, r.a., u njegovom Sahihu od Džabira, r.a., da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Najbolji dan je Dan Arefata"
Dobra djela u ovim danima
Obavljanje hadždža i umre su od najvrednijih učinjenih djela u ovim danima. Na njihovu vrijednost ukazuju mnogobrojni Poslanikovi, sallallahu alejhi ve selleme, hadisi, kao i sljedeći u kojem je Poslanik, sallallahu alejhi ve selem, rekao: "Umra do umre je iskup za ono što je između njih, a za primljen hadž nema druge nagrade osim Dženneta." (Muttefakun alejhi)
Post ovih dana, ili ono što ste u mogućnosti od njih, a posebno na Dan Arefata (dan uoči Bajrama, osim onoga ko je na hadžu). Nema sumnje da je kategorija posta jedna od najvrednijih i najboljih djela kod Allaha, dž.š., jer je On taj ibadet odabrao lično za Sebe, kao što je rečeno u hadisul-kudsiji: "Post je Moj i Ja za njeg nagrađujem, doista je on, postač, ostavio svoje strasti, jelo i piće, samo radi Mene."
Od Ebu Seida el-Hudrijja, r.a., prenosi se da je Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Nema roba koji posti jedan dan na Allahovu putu (radi Allahovog zadovoljstva), a da Allah, subhanehu ve teala, tim danom ne udalji njegovo lice od vatre 70 harifa". (sedamdeset godina hoda). (Muttefekun alejh.)
Prenosi imam Muslim, Allah bio njime zadovoljan, od Ebu Katade, r.a., da je Resulullah, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Post na Dan Arefata kod Allaha, dž.š., je iskup od grijeha za godinu prije i godinu poslije."
Tekbir (veličanje Allaha) i zikr (spominjanje Allaha) u ovim danima na osnovu govora Uzvišenog, kada kaže: "... i spominjite Allaha u određenim danima." (Prijevod značenja - El-Bekare, 203.)
U tefsirima se spominje da su riječi "određeni dani" koji su spomenuti u ovome ajetu, prvih deset dana zu-l-hidždžeta, pa stoga islamski učenjaci smatraju poželjnim uvećavanje zikra u njima. Imam Ahmed, r.a., prenosi od Ibn Amra, r.a., hadis u kom se kaže: "U ovim danima umnožite šehadet, tekbir i zahvalu Allahu." Dok imam Buharija isto tako prenosi od Ibn Amra i od Ebu Hurejre, radijallahu anhuma, da su oni izlazili u čaršiju, među narod, u ovoj desetini, i donosili i uzvikivali tekbire, pa bi narod isto tako, zajedno s njima, donosio i uzvikivao tekbire slijedeći ih u tome. Prenosi Ishak, r.a., (jedan od tabiina, a bio je i poznati fakih), da su u ovih deset dana izgovarali: "Allahu Ekber, Allahu Ekber La ilahe illellahu, Allahu Ekber Allahu Ekber Ve lillahil-hamd!" Pohvaljeno je podizanje glasa prilikom donošenja tekbira na pijacama, raskrsnicama, putevima, džamijama i mnogim drugim javnim mjestima, čime potvrđuje i govor Uzvišenog u Kur'anu kada kaže: "... i da Allaha veličate zato što vam je ukazao na pravi put!" (Prijevod značenja - El-Bekare, 185.)
Nije dozvoljeno učiti tekbire u grupi tj. svi zajedno u jedan glas, jer tako nije preneseno od naših ispravnih predhodnika, već je sunnet da ga svako za sebe pojedinačno donosi. Ovo pravilo važi za sve vrste zikra i dova, izuzev ako se ono čini u neznanju, zato osoba koja ne zna, neophodno je da primi savjet od drugih sve dok to i sama ne nauči. Dozvoljeno je svakome odabrati ono što mu je najlakše od zikra, kao što su tekbir; Allahu Ekber, zatim tahmid, Elhamdulillah ili tahlil La ilahe illellah, kao i sve druge propisane i dozvoljene dove.
Tevba i prestanak nepokornosti sve dok djela ne budu imala za posljedicu oprost i milost, jer nepokornost Allahu, dž.š., biva uzrokom udaljenosti i odbačenosti, dok pokornost i ispravno slijeđenje, uzrokom je bliskosti i ljubavi među svim muslimanima.
Prenosi se od Ebu Hurejre, r.a., da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao:
"Zaista je Allah ljubomoran, a Allahova ljubomora je da čovjek dođe sa onim što mu je Allah, dž.š., zabranio". (Muttefekun alejhi).
Umnožavanje dobrih djela sa dobrovoljnim ibadetom, kao što je: dobrovoljni namaz, sadaka, učenje Kur'ana, džihad, naređivanje dobra i odvraćanje od zla i slično tome.
Trebamo znati isto tako da je dobro djelo, čije je obavljanje dodatno otežano, vrijednije i draže kod Allaha, dž.š., u ovim danima, od istog djela učinjenog u drugim danima, pa čak i od džihada, koji je od najvrednijih djela, osim onoga utroši svoj imetak i prolije svoju krv.
U ovim danima propisano je učenje tekbira uopšte, i to u svako doba dana i noći sve do bajram-namaza, dok je poslije farz namaza propisan određeni tekbir. Za one koji nisu hadžije, oni počinju učiti ove tekbire u zoru na Dan Arefata, a za hadžije ovo vrijedi od podne, na dan klanja kurbana, pa sve do ikindije, posljednjeg dana Bajrama.
Klanje kurbana u danima Bajrama
To je tradicija našeg oca Ibrahima, alejhis-selam, kada je Allah, dž.š., velikim rogatim kurbanom iskupio život njegovog sina Ismaila, alejhis-selam. Pritvrđeno je isto tako da je Poslanik, salallahu alejhi ve sellem, prinosio za kurban dva ugojena rogata ovna. Klao ih je svojom rukom tako što bi stavio nogu na njihovu glavu, a potom bi rekao:
"Bismillahi, Allahu ekber" (Muttfekun alejhi)
Prenosi se od Muslima i drugih da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: "Kada vidite mlađak mjeseca zu-l-hidždžeta, a neko od vas želi prinijeti žrtvu, onda neka ne siječe kosu i nokte sve dok ne zakolje kurban." Ovo se odnosi na onoga ko privodi kurban, kao hadžije, a shodno ovome Allah, dž.š., kaže:
"... glave svoje, dok kurban ne stigne do mjesta svoga, ne brijte." (Prijevod značenja - El-Bekare, 196.)
Ova zabrana se očigledno odnosi na onog ko kolje kurban, a ne uzima u obzir njegovu suprugu niti porod, izuzev ako je kurban namijenjen nekom od njih. Važno je napomenuti da hadžijama koji su u ihramima ne smeta pranje i češanje glave, pa čak i ako bi opalo nešto kose.
Bajram-namaz
Obaveza svakog muslimana je da obrati pažnju na način obavljanja bajram-namaza, kako bi bio u mogućnosti da ga propisno obavi i da prisustvuje hutbi kako bi se okoristio o nju. Ovaj Bajram je praznik zahvalnosti Allahu, dž.š., i dužnost nam je uzeti pouku iz njegovih propisa i učiniti u njemu što više dobročinstva. Pojam praznik ne smijemo shvatiti onako kako to shvataju nemuslimani, pa učiniti taj dan danom razuzdanosti, nezahvalnosti ili sezonom neposlušnosti i širenja harama, kao što je muzika, opijanje i sl., što svakako može biti uzrokom propasti naših dobrih djela učinjenih u ovim danima.
Zaključak bi bio da svaki musliman i muslimanka trebaju da iskoriste ove dane u poslušnosti Allahu, dž.š., Njegovom spominjanju, donošenju zahvale samo Njemu, izvršavanju i obavljanju propisanih dužnosti, udaljavanju od zabrana, iskorištavanju ovog perioda za isticanjem Allahovih, dž.š., blagodati, radi postizanja zadovoljstva svoga Gospodara.
